Estatistica Experimental
˜
Universidade Federal de Sao Carlos
Campus de Sorocaba
Estat´ ıstica Experimental
Prof. Dr. J´ lio C´sar Pereira u e
Estat´ ıstica Experimental - Prof. Dr. J´lio C´sar Pereira - UFSCar Sorocaba u e
2
Contents
1 Conceitos B´sicos a 4
1.1
Dados de levantamento amostral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
1.2
Dados experimentais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
1.3
Estat´ ıstica Experimental . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
1.4
Tratamento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
1.5
Varia¸˜o do Acaso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ca 5
1.6
Unidade Experimental ou Parcela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
1.7
Bordadura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
2 Princ´ ıpios B´sicos da Experimenta¸˜o a ca
7
2.1
Repeti¸˜o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ca 7
2.2
Casualiza¸˜o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ca 7
2.3
Controle Local . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
3 Experimentos Inteiramente ao Acaso
10
3.1
Modelo Estat´ ıstico e Esquema de An´lise de Variˆncia (ANOVA) . . . . . . . . a a
10
3.2
O que s˜o os graus de liberdade? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a 11
3.3
Determina¸˜o do n´mero necess´rio de repeti¸˜es . . . . . . . . . . . . . . . . . . ca u a co
11
3.4
Planejando um experimento . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
3.5
An´lise de Variˆncia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a a
15
4 Testes de Compara¸˜o de M´dias ca e